Chuyện anh Cứng

 

Chúng tôi có 4 người đi trên chiếc xe Uaz cũ biển quân sự sang công tác tại Phnom penh. Thủ trưởng Trần Kỳ Vân (hàm Trung tá) phụ trách chuyến đi, anh Quang (Thượng úy) đóng quân bên Campuchia về đưa chúng tôi đi, tôi (Trung úy) và anh lái xe tên Cứng (Chuẩn úy). Xe đi từ Quân khu 9, nghỉ đêm ở Sài Gòn, sang qua cửa khẩu Xa Mát (Tây Ninh) tiếp giáp tỉnh Svay Riêng, Campuchia.

Khoảng giữa chiều xe đi qua một đoạn đường vắng 2 bên toàn rừng cây thưa, không thấy điểm dân cư, đường không người và xe cộ qua lại. Bỗng gặp chiếc xe tải biển quân sự Việt Nam đi về hướng Phnom Penh đỗ cạnh đường. Đến gần, anh Cứng cho xe tạt vào và xuống xe để gặp anh lái xe tải người Việt Nam. Cả đoàn dừng nghỉ lại ven đường.

Một lúc sau, anh Cứng quay lại cho biết chiếc xe tải bị ‘pan’ cần kiểm tra xem hỏng cái gì và có khắc phục được không. Anh nói anh cần giúp người lái xe vì loại GMC này trước đây anh cũng đã từng lái. Anh Quang kéo Cứng ra nói nhỏ nhưng tôi nghe được: ở vùng này không an toàn, có nhiều toán phỉ phục kích, cố gắng để chúng ta qua sớm kẻo đêm đến rất nguy hiểm. Sau đó anh dặn mọi người cảnh giác.

Anh Cứng quay lại giúp người lái xe. Tôi chẳng hiểu công việc thế nào chỉ thấy 2 người hí hoáy chăm chú… Khoảng hơn 1 giờ sau anh Cứng quay lại nói với Thủ trưởng Kỳ Vân: anh cần lấy xe quay ngược lại khu vực chợ Ponhea Kraek mà chúng tôi đã đi qua (chừng 20km) để tìm mua một loại phụ tùng gì đó thay thế và nhờ anh Quang đi cùng (vì anh ấy giỏi tiếng Khơ-me). Lúc này trời đã gần tối. Thủ trưởng Kỳ Vân đồng ý và dặn cố về sớm. Tôi ở lại cùng Thủ trưởng Kỳ Vân, ông bảo tôi cảnh giác và cùng tản ra ngồi trong bóng cây gần anh lái xe tải. Trời tối hẳn, anh lái xe cũng đành ngồi nghỉ chờ, anh nói xe anh chuyển thiết bị cho các đơn vị Việt Nam ở Campuchia, anh đã đi nhiều chuyến nhưng lần này không may hỏng xe giữa đường…

Khoảng hơn 2 giờ sau, chúng tôi thấy có ánh đèn xe đến gần và anh Cứng đã về. Anh Quang báo cáo với Thủ trưởng Kỳ Vân rằng nếu anh không đi cùng anh Cứng thì không thể mua được vì nhờ biết tiếng Khơ-me nên anh đã tìm được người bán phụ tùng ở xa khu chợ cả chục km. Anh Cứng cùng anh lái xe thay thế phụ tùng và thử máy, xe đã nổ lại được máy, may quá.

Sau đó cả 2 cùng lái hướng về phía Phnom Penh. Xe anh Cứng có thể đi nhanh nhưng không dám vượt mà cố bám theo xe tải đề phòng sự cố hoặc nguy hiểm gì. Sau khoảng hơn 1 giờ nữa, chúng tôi gặp 1 đơn vị bộ đội Việt Nam đóng quân ven đường, anh lái xe đã dừng xin nghỉ lại mai đi tiếp. Từ khi đó anh Cứng phóng nhanh về phía Phnom Penh. Đến muộn, mọi người vẫn chờ cơm vì biết có thể xảy ra sự cố nên khi gặp chúng tôi mọi người đều rất phấn khởi.

Tôi cứ nghĩ mãi nếu hôm đó anh lái xe không gặp chúng tôi, hoặc nếu xe chúng tôi không sẵn sàng hỗ trợ thì  chuyện gì sẽ xảy ra. Chuyện chiến trường, chuyện đồng đội giúp nhau vốn không phải xa lạ. Tôi khi ấy mới đi Campuchia lần đầu nên cứ nhớ mãi về tình người, tình đồng đội giữa những người bộ đội Việt Nam không quen biết ở chiến trường. Về sau tôi được nghe anh Cứng kể rằng thực ra khi đi mua phụ tùng về thì cũng khá nhanh chóng chứ không như anh Quang báo cáo Thủ trưởng Kỳ Vân. Nhưng về muộn vì trên đường các anh đã gặp mấy người dân Campuchia đang khiêng một người ốm đi tìm thấy thuốc. Các anh đã đưa được họ đến nơi họ cần. Việc đó làm mất cả giờ đồng hồ nên đành nói cớ chậm để Thủ trưởng Kỳ Vân chấp nhận.