Xuất ngũ về Bắc (kì 2)

Thủ tục ra quân, chuyển ngành

Tôi trở vào Nam khoảng giữa tháng 7-1984 để làm thủ tục xuất ngũ. Lúc này nhiều người đã chuyển ngành sang công tác bên dân sự. Giang đã xin được công việc ở Cần Thơ, Bính cũng đã có được giấy tiếp nhận ở Ty Nông nghiệp Nghệ Tĩnh.

Tôi cũng bắt đầu bớt băn khoăn là làm thủ tục theo giấy tiếp nhận của tỉnh Thanh Hóa hay theo giấy tiếp nhận của Trường Đại học Nông nghiệp I. Nếu về Thanh Hóa thì khó có cơ hội phát triển chuyên môn sau này. Tôi cũng đã bàn với một số anh em ý định của mình trước khi gửi giấy đi làm thủ tục. Giang thì không nói gì nhưng Bính cũng cho rằng tôi cứ ra trường làm thủ tục giảng viên trước, sau đó thấy không hợp lí thì chuyển sau qua chỉ tiêu của trường hoặc không thích làm giảng viên thì ở phòng ban nào đó cũng được để có thể có hộ khẩu ở Hà Nội trước. Còn sau này muốn về Thanh Hóa thì từ hộ khẩu Hà Nội rồi chuyển sẽ không khó gì, nhưng ngược lại từ Thanh Hóa sẽ khó có cơ hội chuyển ra Hà Nội được. Cuối cùng thì tôi đã nộp giấy tiếp nhận của Trường Đại học Nông nghiệp I, nhưng trong thâm tâm cũng nghĩ mình khó có thể trở thành giảng viên đại học lâu dài.

Chồng chị Thơm hôm tôi đến chào để chia tay cũng nói: “Anh chị nghĩ nếu em có xin về đây (tức Công ty nông sản Cần Thơ) thì cũng chỉ làm những công việc như anh chị (ý nói công việc cho những người không có bằng cấp). Anh thấy em có học, tính cách em thì làm giảng viên đại học là hợp hơn làm nhân viên thu mua hay quản lý như anh chị. Các công việc quản lý hay kế toán gì đó thì trong này không đến phần mấy anh em Bắc đâu”. Anh chị ra vẻ mừng cho tôi.

Vợ chồng cô Hòa – thầy Liễn thì nghĩ tôi về Hà Nội là hợp lý nhưng cũng có ý khuyên tôi nếu có điều kiện thì cũng nên chuyển khỏi trường về công tác ở cơ quan nào đó nội thành thì tốt –thầy cô cũng từng là giảng viên nhưng đã chuyển khỏi trường – nghĩa là thấu hiểu nghề giảng viên nếu công tác ở Trường Đại học Nông nghiệp I.

Với các bạn nữ sinh Đại học Cần Thơ thì chia tay cũng không có gì đáng kể vì ý định “kẻ đi người ở” không còn cơ hội phát triển quan hệ thân thiết như trước, tôi cũng gọi là chào hỏi cho có, thậm chí còn có chút buồn tủi thân phận.

Tôi còn giữ được tài liệu của Phòng Sản xuất Cục Hậu cần đề nghị Cục Hậu cần và Phòng Tổ chức cán bộ QK9 về việc tôi là sĩ quan dự bị[1] đã hết hạn tại ngũ được chuyển ngành theo giấy tiếp nhận của Trường Đại học Nông nghiệp I, giấy này được Thủ trưởng Phòng sản xuất là Trung tá Nguyễn Hữu Chước kí ngày 24-7-1984.

Trung tá Nguyễn Hữu Chước kí
đề nghị làm thủ tục xuất ngũ

Và thế là tôi có được Quyết định số 39/AJX của Tư lệnh Quân khu 9 cho tôi được chuyển sang trường Đại học Nông nghiệp I nhận công tác theo công văn số 05/ĐH1 TC-CV ngày 14-7-1984. Thiếu tướng Nguyễn Văn Thạnh kí ngày 28-8-1984. Trên quyết định ghi rõ tôi được chuyển sang ngạch sĩ quan dự bị hạng MỘT. Từ Quyết định này, tôi nhận được hàng loạt các thủ tục liên quan như chuyển Đảng, chuyển lương, nhu yếu phẩm, di chuyển sĩ quan dự bị…

Quyết định của Tư lệnh QK9 do
Thiếu tướng Nguyễn Văn Thạnh kí 27-8-1994

Cùng cần nói thêm chút về Quyết định của Bộ Quốc phòng cấp cho chúng tôi Bằng khen từ tháng 4 – 1984. Tình hình xuất ngũ theo niên hạn đã rõ, số chúng tôi đều được cấp bằng khen của Bộ. Bằng khen kí ngày 24-4-1984 do Đại tướng Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Văn Tiến Dũng kí về thành tích hoàn thành tốt nhiệm vụ trong thời gian tại ngũ. Chúng tôi khi đó đã rời ngũ đâu mà đánh giá thành tích của thời gian tại ngũ? Bằng khen này tôi đã quên mất, mãi sau này khi đã về hưu tôi mới tìm thấy trong đống giấy tờ liên quan đến thủ tục chuyển ngành. Giá tôi biết có Bằng khen này sớm hơn, nhất là trước 1994[2] thì tôi đã có thêm chút quyền lợi khi tôi công tác ở Trường Đại học Nông nghiệp I.

Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng

---

[1] Giấy này có sự nhầm lẫn vì coi tôi là sĩ quan dự bị. Tôi khi đó đang là trung úy, sĩ quan chính thức mang số hiệu 80272824 như đã ghi rõ trong Quyết định Tư lệnh QK9 chuẩn y tôi được chuyển ngành sang Trường Đại học Nông nghiệp I và chuyển sang ngạch sĩ quan dự bị hạng MỘT.

[2] Khi Trường Đại học Nông nghiệp I có chủ trương cấp đất làm nhà ở cho cán bộ thì ưu tiên các trường hợp có thành tích từ Bằng khen trở lên (nếu có thì được nhận đợt sớm hơn, được chọn lô đất tốt hơn…)