(Nhân nhớ lại chuyện dạy con thời trẻ)
Hồi Thảo Tủn còn bé tí, khoảng hơn 1 tuổi, bố lôi trong kí ức ra những câu thơ còn nhớ khi phải học thuộc lòng hồi lớp 1. Hai bài còn nhớ đến nay là bài “Nhện và Tằm”[1] và bài “Con ruồi”[2]. Bố đọc trước, con nhìn miệng đọc theo. Buồn cười nhất là bố đọc: “Chị sao chậm gớm chậm ghê”, con nhại: “Chị sao chậm hớm, chậm hê” (không mở được phụ âm g nên chuyển sang h). Rồi đến câu khó, bố đọc: “Tằm bèn thủng thỉnh đáp rằng”, con đọc theo: “tằm bèn tủng” rồi dừng một lúc lại “tằm bèn tủng…”. Thế là phải ngắt thành 2 câu như sau: “tằm bèn tủng, tằm bèn tủng” tiếp đến: “Tỉnh đáp rằng, tỉnh đáp rằng”. Các câu sau lại suôn sẻ nhưng câu chuyện “Tằm bèn tủng…” cứ đi dọc theo câu chuyện của gia đình theo năm tháng.
Còn bài Con ruồi thì không bị trục trặc gì về cách
đọc nhưng bà Tủng bảo bố dạy con kiểu gì mà nói phân với cả gio,
rồi vi trùng với cả bệnh tật, nó thì biết gì? Nhưng vì để trẻ biết
nghe theo vần, theo âm điệu thì nhớ đến hồi đi học năm xưa mà nhớ chứ đâu có câu
nệ gì chuyện nội dung chứ. Vần là chính và cái mà mình nhớ là chính!
Bây giờ lại có chuyện hay mới trên
bàn ăn.
Cụ Tổn (Tôn) 91 tuổi đang ngồi ăn thì chộp được con ruồi
trên trán. Cụ Tổn vui lắm cười sung sướng. Ông Tỏn cũng cười ngất ngất bịa
ra là ruồi bị dính cẳng vào các nếp nhăn nheo trên trán cụ nên không rút cẳng ra được. Thế là bị bà túm cẳng bắt sống. Đúng là một chuyện hay thật là hay.
Thế là lại nhớ chuyện “Tằm bèn tủng…” xưa để
sáng tác bài thơ mới.
Đoạn đầu phỏng bài Con ruồi
“Con ruồi đậu ở vành tai
Bỗng dưng nổi máu ra oai nhảy liều
Rơi ngay vào trán nhăn nheo
Chưa kịp rút cẳng đã keo dính rồi”
Đoạn sau tiếp phỏng bài Nhện và Tằm
“Cụ Tổn nhăn trán bắt ruồi
Bà Tủng thấy thế vừa cười vừa khen
Chưa già nên vẫn nhiều khôn
Trán nhăn một cái thành luôn bẫy ruồi
Ruồi kia vẫy/cánh kêu trời
(Đọc kiểu Tủn: Ruồi kia vẫy - Ruồi kia vẫy
Cánh kêu trời - cánh kêu trời)
Nay ta gặp nạn dưới ngôi trán già
Rằng ai chớ dại như ta
Oai mà mắc bẫy oan gia có ngày
Oai mà vô ích làm chi!
[1] Bài NHỆN VÀ TẰM
Nhện kia chăng lưới bẳt ruồi
Thấy tằm kéo kén vừa cười vừa chê:
Sao anh chậm gớm chậm ghê
Làm có cái kén rê rê hàng ngày
Trông tôi thoáng cái xong ngay
Chỉ cần giây lát là đầy mạng chăng
Tằm bèn thủng thẳng đáp rằng:
Làm nhanh chóng hỏng cũng bằng như không
Thà rằng chịu khó lâu công
Làm đâu được đấy thong dong vội gì
Vội mà vô ích làm chi!
Sau này sách Giáo khoa
in 1977 có sửa lại các câu cuối như sau
“Thà rằng chịu khó nhọc
công
Làm đâu được đấy sức
không phí hoài
Làm bền làm tốt mới tài
Có chi hay dở mà đòi hơn
thua"
“Con ruồi đậu ở chuồng
phân
Rồi bay đến đậu thức ăn vật dùng
Đem theo bao giống vi trùng
Sinh nhiều bệnh tật vô cùng nguy nan
Thức ăn phải đậy lồng bàn!”
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét