Cục Kinh tế QK9: Tuần đi làm đầu tiên – Những điều không như chúng tôi nghĩ

 

Như tôi đã viết ở các bài trước (mục TC-DP IV), ngày thứ 2, 13-4-1981, chúng tôi từ T82 Trà Nóc đi bộ ra lộ đi xe “tuk-tuk” về Cục Kinh tế QK9.

Đến Cục, một vệ binh dẫn chúng tôi vào Hội trường đối diện cổng lớn ra vào. Cả gần chục sĩ quan-kĩ sư tốt nghiệp Đại học Nông nghiệp I vào, một lát sau có người dẫn chúng tôi về chỗ ngủ, không có màn gặp gỡ chào hỏi của vị lãnh đạo nào.

Chúng tôi được đưa đến nhà ngang lớn có 2 phòng rộng, mái tôn, sàn láng xi măng, mỗi phòng chừng 40m² nhìn ra kênh rạch Cái Khế. Đã có khoảng 1 tiểu đội vệ binh ở 1 phòng, phòng còn lại phía nam có 12 cái giường sắt mới dành cho chúng tôi. Đang ở nhà T82 đơn sơ đến đây thấy cũng vui vì những cái giường sắt sơn đỏ nâu có lát giường gỗ mới tinh, lại rộng cỡ 1,2m được xếp thành 2 dãy có lối đi ở giữa. Chúng tôi mỗi người chọn 1 giường.

Mấy ngày ở cũng không thấy ai đến thăm hay yêu cầu gì về công việc. Chúng tôi chỉ được dẫn nơi ăn, vệ sinh rồi chờ tiếp công việc. Đi loanh quanh trong doanh trại thì thấy có nhiều cây hoa dừa, hoa mười giờ mọc tự nhiên, hoa đỏ, phớt hồng đẹp. Có người nhổ vài cây rồi cho đất vào những thứ có thể trồng được nhặt quanh trại như vỏ đạn, bát sứt, thùng sắt thủng… coi như có chút trang trí nơi ở. Các buổi chiều tối, chúng tôi đi dạo ra phía bắc Cần Thơ cách chừng hơn 1 km ngắm các chuyến phà đến và đi. Thú vị nhất là nhìn các bác xe lôi nhanh nhẹn đón khách đi vào thành phố trên những chiếc xe cũ mà sạch sẽ.

Vào ngày thứ 5, chúng tôi được mời đi nhận quân trang hè gồm 1 bộ đồ dài tay vải nilon dành cho sĩ quan, mũ nhỏ có sao, một đôi giày da kiểu Cô-xư-ghin Nga có tất, một áo đi mưa, không có mũ cối (từ nay không ai đội mũ cối nữa, ngoài đường thấy đội mũ cối là biết ngay là bộ đội Bắc mới vào). Người ta nói đây là quân trang mùa hè, đến mùa đông sẽ có quân trang sĩ quan khác. Thế là chúng tôi có áo quần mới, nhiều chất nilon nóng nhưng nhẹ và bền. Có đôi giày da to nặng nhưng cũng thay thế giày vải đã cũ từ Bắc mang vào. Bộ đồ cỏ úa 4 tháng đã mặc cũng coi như kết liễu.

Tuần đó, cuối giờ nghỉ một chiều có ông cỡ trên 50 tuổi không đeo quân hàm ghé chỗ chúng tôi nhìn nơi ở và hỏi mấy câu bâng quơ. Chỉ như tình cờ nên anh em chúng tôi chỉ mặc đồ lót ngồi gẫu nên không ai chú ý lắm. Cháu Hải (con chị Hai nuôi quân) chừng 7-8 tuổi đến chơi, chàng Thiện hỏi Hải: ông ấy là bố mày à? Nó nghiêm túc: Thượng tá Bảy Sa phó Cục phụ trách chính trị đấy, không phải bố tui. Cháu Hải cùng mẹ ở phòng gần phía Bếp, buổi sáng đi học nhưng các buổi chiều hay ghé chỗ chúng tôi. Hỏi qua nó cũng biết rất nhiều thông tin, nhất là các ông lãnh đạo trong Cục. Cháu mắt hơi nhập nhòe, người nhỏ thó gầy gò nhưng rất nhanh nhẹn. đôi khi nói chuyện với nó vui ra phết, chỉ tội nó không hiểu được hết các chú sĩ quan đùa tếu lối Bắc nên lúc lúc lại khùng bỏ đi.

Sáng thứ 2 tuần sau, vệ binh báo chúng tôi lên phòng để nhận công việc. Phòng thì chúng tôi biết có biển treo trước cửa. Nguyễn Hữu Đào về Phòng Tài vụ thì đã có người đón ngay hôm mới đến về ở cùng anh em trong phòng gần khu nhà ăn. Bính – Giang – Ảnh về phòng Kế hoạch, số còn lại về Phòng Nông nghiệp.

Phòng Kế hoạch là một căn nhà rộng có nhiều cửa sổ, phía sau là hàng rào, ngoài hàng rào có nhà khách của Cục quay ra Quốc lộ 4. Chúng tôi vào chào mọi người và được một anh dẫn vào ngồi 3 cái bàn trống. Trong phòng đã có 5 bàn có người ngồi: 2 vị là sĩ quan và 3 anh trang phục dân sự. Các bàn gỗ cùng kiểu kê không liền nhau ngồi theo hướng quay ra cửa.

Thiếu tá Nguyễn Hữu Chước, trưởng phòng giới thiệu với chúng tôi: đồng chí Đại úy Bùi Phước, phó phòng, các đồng chí trợ lý Nguyễn Thanh Tâm, Nguyễn Hồng Ngọc và Nguyễn Văn Trung. Tôi nhận thấy anh Tâm cười khẽ gật đầu chào chúng tôi khi được giới thiệu, nhưng không biết ai là Ngọc, ai là Trung. Tiếp đến ông Chước nhìn vào giấy đọc tên 3 chúng tôi theo kiểu đồng chí Lê Hữu Ảnh, tôi đứng dậy để mọi người biết và cứ thế với Giang và Bính. Ông cũng không tự giới thiệu. Đấy là lần đầu tiên chúng tôi gặp nhau.

Thiếu tá Chước nói chúng tôi sẽ làm ở đây theo sự phân công của Cục Cán bộ Quân khu và nói qua vài ý về Cục Kinh tế đang ổn định tổ chức, quân số còn tiếp tục được bổ sung. Nhiệm vụ của Cục thì đã bắt đầu triển khai, hiện toàn Quân khu, số nông trường, nông trại đang vào vụ rất khẩn trương…

Tiếp theo, ông Chước đề nghị anh Nguyễn Thanh Tâm tổng hợp tình hình trong tuần. Chúng tôi nghe thấy những con số được anh Tâm  báo cáo theo các tỉnh về số nông trường, nông trại, về tình hình gieo sạ lúa. Anh Tâm nhấn mạnh vài số liệu mới so với tuần trước. Mọi người nghe xong báo cáo của anh Tâm chừng 15 phút là hết. Không còn thấy triển khai công việc gì, ông Bùi Phước cà nhắc đi ra cửa. Tiếp đó ông Chước cũng đứng dậy nói chúng tôi từ nay hàng ngày lên đây ngồi để làm quen với công việc, bây giờ công việc thì chưa có gì, nhưng sắp tới sẽ có nhiều việc phải chuẩn bị để đương đầu với nhiệm vụ cấp trên giao.

Thế là hết buổi giao ban, mọi người ngồi ra bàn uống nước, cũng không ai trao đổi hỏi han gì chúng tôi. Chúng tôi ngồi nghe họ bàn chuyện và im lặng, chỉ có anh Tâm nhẹ nhàng hỏi một số chuyện như vào Nam hồi nào, tốt nghiệp ngành gì. Nghe chuyện, uống trà, nhìn ngó nhau đến khoảng gần 10am, anh Tâm bảo chúng tôi cứ về phòng nghỉ, ở đây cũng chưa có việc gì, các buổi sáng lên để nghe tình hình và nắm bắt công việc.

Như vậy Phòng chỉ có 2 lãnh đạo và 3 chúng tôi là sĩ quan. Anh Tâm cho biết các anh đều mới tốt nghiệp ĐH Cần Thơ, được gọi tham gia quân đội theo chế độ quân nhân quốc phòng.

Tôi rất nhớ tuần đầu này vì chúng tôi đều đang háo hức chờ đón công việc, được phát quân trang mới, được gặp đơn vị mới… Nhưng hầu như mọi điều trong thực tế đều không như những gì tôi nghĩ: họ đón rất sơ sài, không thân mật mà cũng không nghiêm túc. Mọi thứ xuề xòa đơn giản kiểu người Nam. Tôi thấy ông Chước nói mà chẳng ai quan tâm gì, chỉ có anh Tâm nghiêm túc mở giấy đọc cẩn thận mấy con số. Mọi người nghe nhưng dường như chẳng có phản ứng gì. Thực ra mấy hôm trước tôi nghĩ nếu người ta yêu cầu phải giới thiệu gì đó về cá nhân thì tôi cũng đã chuẩn bị vài ý để nói. Nhưng không như chúng tôi nghĩ, buổi đi làm đầu tiên thật vô cùng nhạt nhẽo.

Thế là chúng tôi có trải nghiệm của ngày đi làm đầu tiên trên cương vị kĩ sư-sĩ quan. Từ đây, tôi sẽ kể rất nhiều chuyện theo kiểu nhớ gì viết nấy về những con người trong đơn vị, về những công việc còn giữ được ấn tượng tốt và vui, về những ngày chúng tôi tươi trẻ trong cuộc đời anh bộ đội vùng phương Nam phóng khoáng… Tuy tuần đầu không như chúng tôi nghĩ, nhưng lại cho dấu ấn về dự cảm mơ hồ trong công việc, dự cảm những năm tháng không định hướng cụ thể. Nếu có ai hỏi tôi những ngày ấy có cảm thấy tiếc nuối vì sự mơ hồ lãng phí cuộc đời không thì thật sự tôi không biết trả lời thế nào cho thỏa. Đến nay tôi cũng chỉ nghĩ là CHÚNG TÔI ĐÃ CÓ MỘT DUYÊN PHẬN GẮN VỚI THỜI CUỘC NHƯ HÀNG VẠN CON NGƯỜI CÙNG THỜI!!!